مدیریت 2- کارایی و اثربخشی

میخواهم درباره تفاوت کارایی با اثربخشی صحبت کنم که کاربرد بسیار زیادی در تمامی موارد مخصوصا مهارتهای زندگی دارد هر دوی این کلمات به دستیابی به اهداف اشاره دارند ولی فکر میکنید این دو کلمه چه تفاوتی دارند ؟؟؟ برای اغاز به اصطلاح انگلیسی این دو کلمه اشاره میکنم :
efficiency = کارایی
Effectiveness = اثربخشی
کلمه اول یا کارایی به معنی درست انجام دادن کارها و کسب حداکثر منافع در کاری که انجام میدهیم و رسیدن به بالاترین حد مطلوبیت در هدف میباشد
و اما کلمه دوم یا اثربخشی نیز به انجام دادن کارهای درست اشاره دارد و کسب منافع از طریق انجام بهترین راه و رسیدن به مطلوبیت هدف از طریق بهترین راه را مورد بحث قرار میدهد
و حال مقایسه و دریافت تفاوت این دو کلمه : مهمترین تفاوت این دو کلمه در عبارت های قرمز شده است اگر دقت کنید برای کارایی از لفظ درست انجام دادن کارها و برای اثربخشی از انجام دادن کارهای درست استفاده کردیم دقت در همین عبارتها میتواند مفهوم را برساند ولی ما محض ساده تر شدن بیشتر بحث را باز میکنیم گفتیم که کارایی درست انجام دادن کارها و کسب حداکثر منافع است برای مثال شما میخواهید به یک شهر دیگر بروید در نتیجه پس از رفتن و برگشتن اعلام میکنید که توانستید در عرض 11 ساعت توانستید این سفر را بروید و اگر مثلا سریعترین زمان برای سفر زمینی 10 ساعت باشد اعلام میکنید که کارایی نزدیک به 90 درصد را به دست اوردید که خوب میباشد یعنی شما هم کار را انجام داده و به هدف رسیدید و هم توانستید در زمان مناسبی کار را انجام دهید حال در همین مثال به اثربخشی نگاه میکنیم از دیدگاه اثربخشی یا انجام دادن کارهای درست یا رسیدن به هدف از طریق بهترین راه میباشد از این دیدگاه شما قبل از سفر بحث میکنید و به این نتیجه میرسید که مسافت مورد نظر که از طریق ماشین 10 ساعت از طریق قطار 12 ساعت و هواپیما 1.5 ساعت میباشد را اگر با هواپیما بروید اثربخشی بهتری خواهد داشت و بهتر میتوان کسب نتیجه کرد یعنی از میان راههای موجود بهترین راه را انتخاب میکنید

 وقتی ورودی (مثل پول - امکانات - نیروی انسانی و ...) وارد سیستمی میکنیم این ورودی اگر تنها منجر به کسب خروجی باشد از ان به کارایی تعبیر میگردد ولی اگر در کنار این کارایی اهداف نیز کسب شده و کارهای درست انجام شود انوقت اثربخشی نیز حاصل شده است و اما در صورت کسب اهداف به تنهایی نیز بهره وری حاصل میگردد که بحث ان بیشتر تخصصی بوده و در این مبحث به ان نمیپردازیم

برای مثال دیگر شاید بارها از روزنامه خوانده یا در اخبار شنیده اید که مثلا فلان مسئول گفته برای شهری نیروگاه ساخته شده است بعد مسئولین دیگر ادعا کرده اند که با ان مقدار بودجه مثلا برای ان شهر نیاز به پارک بود نه نیروگاه در این مثال مسئول اول به کارایی اشاره کرده و توانسته به درستی یک کار را انجام دهد ولی مسئولین دیگر از بین گزینه های مورد نیاز مثلا سینما و دانشگاه و نیروگاه و پارک اشاره به نیاز ساخت پارک کرده اند یعنی انجام دادن بهترین کار
این مبحث را میتوان به خانواده و مهارتهای زندگی نیز تسری داد شاید در بسیاری از خانواده های شما هم ملاحظه شده است که مثلا بر اثر صرفه جویی کوچک ضرر زیادی وارد شده که همه گفته اند اگر فلان کار رو نمی کردی اینطوری نمیشد برای مثال در یک روز برفی اگر به جای دادن 1000 تومان هزینه ماشین پیاده بروید در نگاه اول کارایی داشته و مثلا راهی را که 1000 تومان هزینه داشت را به طور مجانی رفته اید ولی اگر در ابتدا هزینه احتمالی سایر گزینه ها را هم (مثلا سرماخوردگی 10000 یا سرخوردن و شکستن پا 100000) حساب کنید متوجه خواهید شد که بهترین راه همان پرداخت 1000 تومان اولیه میباشد
شاید خیلی وقتها در منزل نیاز داشتید که مثلا کمدی را تعمیر کنید و با چوب توانستید این عمل را انجام دهید ولی وقتی خوب دقت کردید متوجه شدید که میتوان با استفاده از اهن از میان گزینه های چوب - شیشه - اهن و پلاستیک بهترین راه میباشد هر چند در اولین راه یعنی چوب نیز شما مشکل را حل کرده اید و کارایی لازم را کسب کردید ولی در دومی یعنی انتخاب اهن از بین چهارگزینه بهترین راه میباشد

البته این مبحث بسیار پیچیده و نیاز به تمرین و بحث زیاد دارد و بنده سعی کردم تا حد ممکن و با مثالهای ساده و روان اونو توضیحش بدم ولی اگر دوستان ابهامی داشتند عنوان نمایند تا توضیح بیشتری بدم